พิธีสารและข้อตกลงต่างๆ ภายใต้องค์การการค้าโลก (The World Trade Organization: WTO)

 

        Icon_1  ข้อตกลงสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวกับการค้า (TRIPs Agreement)
        Icon_1  ข้อตกลงในการถ่ายโอนทรัพยากรพันธุกรรมพืช (Material Transfer Agreement: MTA)
        Icon_1  ธนาคารเชื้อพันธุ์พืชระหว่างประเทศ

ข้อตกลงสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวกับการค้า (TRIPs Agreement)

           กำหนดมาตรฐานขั้นต่ำในสิทธิทรัพย์สินทางปัญญา มีเนื้อหาว่า ประเทศสมาชิกสามารถให้การคุ้มครองพันธุ์พืชภายใต้กฎหมายสิทธิบัตร หรือภายใต้กฎหมาย
   เฉพาะของแต่ละประเทศได้ แต่ไม่ได้มีข้อกำหนดเกี่ยวกับการได้รับความเห็นชอบหรือยินยอมจากประเทศเจ้าของทรัพยากร ในกรณีที่ผู้ใช้พันธุ์พืชนำพันธุ์พืชมาปรับปรุง
   หรือศึกษาวิจัยแล้วไปขอรับสิทธิบัตร ซึ่งไม่ตรงกับหลักการของอนุสัญญาความหลากหลายทางชีวภาพ หลังจากที่มีการถกเถียงกัน จึงมีมติให้ประเทศภาคีสมาชิกสามารถ
   ออกกฎหมายเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญาให้สอดคล้องกับอนุสัญญาความหลากหลายทางชีวภาพได้

ข้อตกลงในการถ่ายโอนทรัพยากรพันธุกรรมพืช (Material Transfer Agreement: MTA)

           ปัจจุบันมีธนาคารเชื้อพันธุ์พืชระหว่างประเทศ 16 แห่ง ที่ดำเนินการอนุรักษ์ทรัพยากรพันธุกรรมพืชอาหารและเกษตร ภายใต้การสนับสนุนของคณะที่ปรึกษาระหว่าง
   ประเทศด้านการวิจัยทางการเกษตร (CGIAR) โดยหลักการสำคัญของข้อตกลงการถ่ายโอนทรัพยากรพันธุกรรมพืช (MTA) จะสอดคล้องกับหลักการขององค์การอาหาร
   และเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ซึ่งมีสาระสำคัญคือ ให้ศูนย์วิจัยต่างๆ ของ CGIAR ทำหน้าที่ในการบริหารจัดการพันธุกรรมพืช ดูแลจัดการด้านการใช้ประโยชน์
   และส่งเสริมการวิจัยปรับปรุงพันธุ์พืชของประชาคมระหว่างประเทศ โดยมีเงื่อนไขว่าตัวศูนย์วิจัยไม่สามารถเป็นผู้ครอบครองหรือเป็นเจ้าของในทรัพย์สินและไม่สามารถ
   อ้างสิทธิความเป็นเจ้าของตามกฎหมายหรือขอรับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญาในพันธุกรรมพืชที่เก็บรวบรวมไว้ รวมถึงตัวข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับพันธุกรรมพืช
   
            สำหรับผู้ที่นำพันธุกรรมพืชจากศูนย์วิจัยไปใช้จะต้องปฏิบัติตามกฎเกณฑ์เช่นเดียวกัน แต่ใน MTA ไม่ได้กล่าวถึงเงื่อนไขเกี่ยวกับการแบ่งปันผลประโยชน์
   ระหว่างประเทศผู้เป็นเจ้าของทรัพยากรพันธุกรรมและผู้ได้รับทรัพยากรพันธุกรรม

ธนาคารเชื้อพันธุ์พืชระหว่างประเทศ
ที่ดำเนินการอนุรักษ์ทรัพยากรพันธุกรรมพืชอาหารและเกษตร ภายใต้การสนับสนุนของคณะที่ปรึกษาระหว่างประเทศด้านวิจัยการเกษตร (CGIAR) มีดังต่อไปนี้ คือ
Icon_1
CIAT (International Center for Tropical Agriculture)
ตั้งอยู่เมือง Cail ประเทศโคลัมเบีย เป็นศูนย์อนุรักษ์มันสำปะหลังและถั่ว ปัจจุบันมีตัวอย่าง 70,940 ตัวอย่าง
Icon_1
CIMMYT (International Maize and Wheat Improvement Center)
ตั้งอยู่เมือง Mexico ประเทศเม็กซิโก เป็นศูนย์อนุรักษ์ข้าวโพดและข้าวสาลี ปัจจุบันมีตัวอย่าง 136,637 ตัวอย่าง
Icon_1

CIP (International Potato Center)
ตั้งอยู่เมือง Lima ประเทศเปรู เป็นศูนย์อนุรักษ์มันสำปะหลัง และถั่ว ปัจจุบันมีตัวอย่าง 13,911 ตัวอย่าง

Icon_1
IRRI (International Rice Research Institute)
ตั้งอยู่เมือง Los Banos ประเทศฟิลิปปินส์ เป็นศูนย์อนุรักษ์ข้าวป่าและข้าวปลูกระยะสั้น ปัจจุบันมีตัวอย่าง 80,646 ตัวอย่าง
Icon_1
IITA (International Institute of Tropical Agriculture)ตั้งอยู่เมือง Ibadan ประเทศไนจีเรีย เป็นศูนย์อนุรักษ์ถั่วพลู ถั่วเหลือง ถั่วลิสง กล้วย มันสำปะหลัง ข้าวและมันแกว ปัจจุบันมีตัวอย่าง 36,765 ตัวอย่าง
Icon_1
ICARDA (International Center for Agriculture research in the Dry Areas)
ตั้งอยู่เมือง Aleppo ประเทศซีเรีย เป็นศูนย์อนุรักษ์ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ ถั่ว ปัจจุบันมีตัวอย่าง 109,029 ตัวอย่าง
Icon_1
ICRISAT (International Crops Research Institute for the Semi-Arid Tropices)
ตั้งอยู่เมือง Patancheru ประเทศอินเดีย เป็นศูนย์อนุรักษ์ถั่วลิสง ข้าวฟ่าง ข้าวฟ่างหางกระรอก ปัจจุบันมีตัวอย่าง 110,478 ตัวอย่าง
Icon_1
WARDA (West Africa Rice Development Association)
ตั้งอยู่เมือง Bouake ประเทศไอโวรี่โคท เป็นศูนย์อนุรักษ์ข้าว ปัจจุบันมีตัวอย่าง 17,440 ตัวอย่าง
Icon_1
CIFOR (Center for International Forestry Research)
ตั้งอยู่เมือง Bogor ประเทศอินโดนีเซีย เป็นศูนย์อนุรักษ์ป่าไม้ และพัฒนามนุษย์รอบพื้นที่ป่าเขตร้อน
Icon_1
ICLARM (International Center for Living Aquatic Research Management) หรือ World Fish Center
ตั้งอยู่เมือง Manila ประเทศฟิลิปปินส์ ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับพลวัต การจัดการ และผลิตภัณฑ์จากปลาและทรัพยากรสิ่งมีชีวิตในน้ำ ทั้งในระบบน้ำจืด และน้ำทะเลในบริเวณเขตร้อน
Icon_1
ICRAF (International Center for Research in Agro-forestry)
ตั้งอยู่เมือง Nairobi ประเทศ Kenya เป็นศูนย์อนุรักษ์พันธุ์ไม้ในระบบวนเกษตร ปัจจุบันมีตัวอย่าง 10,025 ตัวอย่าง
Icon_1
IFPRI (International Food Policy Research Institute)
ตั้งอยู่ Washington DC เป็นศูนย์ในการจำแนกและวิเคราะห์นโยบายการใช้อาหารอย่างยั่งยืน ในการพัฒนาโลก
Icon_1
IWMI (International Water Management Institute)
ตั้งอยู่เมือง Colombo ประเทศ Sri Lanka เป็นศูนย์ศึกษาทางด้านการใช้ทรัพยากรน้ำและทรัพยากรดินในการเกษตร และในการพัฒนาเมืองให้ดีขึ้น
Icon_1
ILRI (International Livestock Research Institute)
ตั้งอยู่เมือง Nairobi ประเทศ Kenya เป็นศูนย์อนุรักษ์พืชในกลุ่มอาหารปศุสัตว์ ปัจจุบันมีตัวอย่าง 13,204 ตัวอย่าง
Icon_1
IPGRI (International Plant Genetic Research Institute)
ตั้งอยู่เมือง Rome ประเทศ Italy เป็นศูนย์อนุรักษ์ กล้วย ไผ่ โกโก้ ข้าว มะพร้าว สน ถั่ว เป็นต้น