| ทวีปเอเชีย |
การดำเนินงานด้านการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ของทวีปเอเชียคล้ายกับในภูมิภาคละตินอเมริกา โดยในหลายประเทศได้เริ่มจัดทำมาตรการเกี่ยวกับการเข้าถึงทรัพยากรพันธุกรรมและการแบ่งปันผลประโยชน์อย่างเท่าเทียมกัน กลุ่มประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (Association of south East Aslan Nations :
SEAN) ได้ร่างข้อตกลงกรอบการดำเนินงานในเรื่องการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ สามประเทศจากภูมิภาคนี้เป็นสมาชิกของกลุ่มประเทศที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง (LMMC) ซึ่งได้แก่ ประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย และ ฟิลิปปินส์ และทั้งสามประเทศมีวิธีดำเนินงาน หรือกำลังอยู่ในขั้นร่างระบบสำหรับการเข้าถึง และการแบ่งปันผลประโยชน์ในระดับประเทศ หรือ ระดับท้องถิ่น/ภูมิภาค รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
 |
| ภูมิภาคแปซิฟิก |
กิจกรรมการเข้าถึงทรัพยากรพันธุกรรมและการแบ่งปันผลประโยชน์ในภูมิภาคแปซิฟิกใต้กำลังเพิ่มปริมาณมากขึ้น ประเทศออสเตรเลียกำลังอยู่ในขั้นตอนสุดท้ายของการจัดทำระบบการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ในประเทศตนเอง ประเทศนิวซีแลนด์กำลังอยู่ในขั้นตอนการปรึกษาหารือในเรื่องการสำรวจตรวจค้นทางชีวภาพ ส่วนรัฐที่เป็นเกาะอื่นๆ กำลังดำเนินการจัดทำกฎหมายหรือนโยบายการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ ในขณะที่ ประเทศซามัว (Samoa) มีระเบียบข้อบังคับเกี่ยวกับการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์แล้ว และสถาบันเพื่อการศึกษาขั้นสูงภายใต้มหาวิทยาลัยแห่งสหประชาชาติเป็นหน่วยงานเสริมสร้างสมรรถนะในภูมิภาคนี้
รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
| |
| ทวีปยุโรป |
มีประเทศในยุโรปเพียงไม่กี่ประเทศที่มีระเบียบข้อบังคับในเรื่องการเข้าถึงทรัพยากรพันธุกรรมอย่างเป็นทางการ ในปี พ.ศ.2541 กลุ่มประชาคมยุโรป (EC) มียุทธศาสตร์ความหลากหลายทางชีวภาพและประกาศให้กลุ่มประเทศในประชาคมยุโรปจัดทำกรอบการดำเนินงานที่เหมาะสมในเรื่องการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ กรอบการดำเนินงานพหุภาคีนี้จะช่วยสนับสนุนการพัฒนาแนวทางสำหรับการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ และจะช่วยสนับสนุนประเทศที่เป็นต้นกำเนิดของทรัพยากรพันธุกรรมให้มีการพัฒนายุทธศาสตร์ในด้านการสำรวจตรวจค้นทางชีวภาพ ประกาศ (Directive) 98/44/EC ว่าด้วยกฎหมายคุ้มครองนวัตกรรมจากเทคโนโลยีชีวภาพ จะรวมเรื่องการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ไว้ในการพิจารณาด้วย ในหัวข้อ (Recital) ที่ 27 สนับสนุนการยื่นขออนุญาตจดสิทธิทรัพย์สินทางปัญญาที่ครอบคลุมข้อมูลแหล่งกำเนิดทางภูมิศาสตร์ของสารชีวภาพหัวข้อ (Recital) ที่ 55 ต้องการให้รัฐสมาชิกให้น้ำหนักความสำคัญกับมาตรา 8(j), 16.2 และ 16.5 ของอนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ เมื่อประกาศใช้กฎหมาย ระเบียบข้อบังคับ และระเบียบบริหารจะสมบรูณ์ได้ด้วยประกาศ 98/44/EC หัวข้อต่างๆ ในประกาศไม่ได้สร้างพันธะผูกพันทางกฎหมายให้แก่รัฐสมาชิก อย่างไรก็ตามบางประเทศ เช่น เดนมาร์กและสเปน ได้เสนอให้ เปิดเผยแหล่งกำเนิดทรัพยากรพันธุกรรมเมื่อยื่นขอสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา อนึ่งการละเมิดบทบัญญัติจะไม่ส่งผลต่อการคงอยู่ของสิทธิทรัพย์สินทางปัญญา
การดำเนินงานตามแนวทางบอนน์ว่าด้วยการเข้าถึงทรัพยากรพันธุกรรมและการแบ่งปันผลประโยชน์ภายใต้อนุสัญญาความหลากหลายทางชีวภาพสามารถใช้เป็นแนวทางในการออกแบบระบอบว่าด้วยการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ในประเทศประชาคมยุโรป แนวทางดังกล่าวได้กำหนดกลไกที่แตกต่างกันสำหรับผู้ใช้ทรัพยากรเพื่อเอื้ออำนวยการปฏิบัติตามพันธกรณีต่างๆ เช่น ข้อตกลงการถ่ายโอนสารพันธุกรรม ข้อถือปฏิบัติในการเข้าถึง การเปิดเผยแหล่งกำเนิดในการยื่นขอสิทธิทรัพย์สินทางปัญญา ใบรับรองแหล่งกำเนิดและกรอบงานที่มั่นใจได้ว่าเกิดจากความสมัครใจ รายงานดังกล่าวได้ยืนยันถึงความสำคัญของการเปิดเผยแหล่งกำเนิด โดยเฉพาะในส่วนของการยื่นขอสิทธิบัตร ซึ่งวิธีการนี้จะเป็นการป้องกันการใช้ทรัพยากรพันธุกรรมที่ไม่ผ่านความเห็นชอบที่ได้แจ้งล่วงหน้า รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
| |
|
| ทวีปแอฟริกา |
หลายประเทศในทวีปแอฟริกาได้เริ่มดำเนินงานข้อกำหนดเรื่องการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ Nnadozie และคณะ ได้ตรวจสอบระบบของ 12 ประเทศ ในแอฟริกา ได้แก่ประเทศ แคเมอรูน อียิปต์ โกตดิวัวร์ เคนยา มาดากัสการ์ ไนจีเรีย เซเนกัล เซเชลส์ แอฟริกาใต้ ยูกันดา และแซมเบีย รวมทั้ง กฎหมายต้นแบบขององค์การสหภาพแอฟริกา (OAU) และการตั้งชุมชนพัฒนาของแอฟริกาใต้ นอกจากใน 12 ประเทศและหน่วยงานในระดับภูมิภาคที่ได้ตั้งขึ้นดังกล่าวแล้วยังมีประเทศแกมเบียและมาลาวีก็มีกฎและกระบวนการขั้นตอน ในการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ ระบบการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ 3 ระบบ ในภูมิภาคได้ถูกตรวจสอบและนำเสนอไว้ข้างล่างนี้ ได้แก่ กฎหมายต้นแบบขององค์การสหภาพแอฟริกัน (OAU) เคนยา และแอฟริกาใต้ รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
| |
|
| ทวีปอเมริกาเหนือ |
มีทั้ง 3 ประเทศในอเมริกาเหนือ ไม่มีประเทศใดที่ดำเนินงานภายใต้ระบบการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์อย่างเต็มรูปแบบ อย่างไรก็ตามประเทศสหรัฐอเมริกาได้ลงนามในอนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ แต่ไม่ใช่ภาคีสมาชิก ดังนั้นจึงไม่มีพันธกรณีระหว่างประเทศเกี่ยวกับระบบการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ ประเทศแคนาดา และ สหรัฐอเมริกามีกิจกรรมเกี่ยวกับการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์อยู่บ้างในระดับท้องถิ่น/รัฐ ประเทศแคนาดา ได้ริเริ่มกระบวนการจัดทำนโยบายของประเทศ ในขณะที่เม็กซิโกประกาศใช้กฎหมายเกี่ยวกับการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์แล้ว รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
| |
|
| ภูมิภาคลาตินอเมริกาและคาริบเบียน |
ภูมิภาคลาตินอเมริกาเป็นพื้นที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง และมีกิจกรรมการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ค่อนข้างมากในระดับภูมิภาค ทั้งกลุ่มประเทศแอนเดียน และกลุ่มประเทศในอเมริกากลาง มีมาตรการในการเข้าถึงและการแบ่งปันผลประโยชน์ รายละเอียดเพิ่มเติม >> |
ที่มา: Centre for Intermation Sustainable Development Law. Overview fo the National and Regional Implementation of Measure on Access to Genetic Resources and Benefit-Sharing Measures, (2005) |
| Eng 
