ความหลากหลายทางชีวภาพของเกาะ
เกาะ เป็นระบบนิเวศบกที่แยกส่วนออกจากแผ่นดินใหญ่ซึ่งโอบล้อมด้วยผืนน้ำ เกาะและพื้นที่ชายฝั่งทะเลโดยรอบจึงเป็นระบบนิเวศที่มีลักษณเฉพาะ ทำให้มีโอกาสพบชนิดพันธุ์เฉพาะถิ่นทั้งพืชและสัตว์ต่อหน่วยพื้นที่ได้มาก และ 1 ใน 10 ของประชากรโลกหรือประมาณ 600 ล้านคน เป็นประชากรที่อาศัยอยู่บนเกาะต่างๆ ทั่วโลก ความหลากหลายทางชีวภาพของระบบนิเวศเกาะในหลายแห่งของโลกมีส่วนสำคัญต่อการดำรงชีพ และการให้บริการที่สนับสนุนการพัฒนาทางด้านเศรษฐกิจ ความเป็นอยู่ และวัฒนธรรม
กว่าศตวรรษที่ผ่านมาความหลากหลายทางชีวภาพแห่งเกาะถูกรบกวนจากชนิดพันธุ์ต่างถิ่นที่รุกราน การเปลี่ยนแปลงถิ่นที่อยู่อาศัย การใช้ประโยชน์อย่างไม่ยั่งยืนและเกินศักยภาพการรองรับ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของโลกและมลพิษ ส่งผลทั้งทางตรงและทางอ้อมกับระบบเศรษฐกิจและสังคมโดยรวม นอกจากนี้ ระบบนิเวศเกาะยังสามารถได้รับผลกระทบจากปรากฏการณ์หรือภัยพิบัติทางธรรมชาติได้ง่าย อาทิ คลื่น ภูเขาไฟระเบิด แผ่นดินไหว น้ำท่วม และพายุ โดยมีรายงานว่า ชนิดพันธุ์ที่สูญพันธุ์แล้วในโลกช่วงระยะเวลา 400 ปีที่ผ่านมา จำนวน 724 ชนิด กว่าครึ่งหนึ่งเป็นชนิดพันธุ์เฉพาะที่พบในระบบนิเวศเกาะ
สมัชชาภาคีอนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ ในการประชุมสมัยที่ 7 พ.ศ.2547 เห็นชอบให้มีการจัดทำโปรแกรมงานความหลากหลายทางชีวภาพแห่งเกาะ และ ในการประชุมสมัยที่ 8 พ.ศ.2549 ได้ให้การรับรองโปรแกรมงานความหลากหลายทางชีวภาพแห่งเกาะ
โปรแกรมงานความหลากหลายทางชีวภาพแห่งเกาะ ประกอบด้วย 11 เป้าหมาย และมุ่งเน้นในประเด็นสำคัญ 7 ประการ คือ
- การคุ้มครององค์ประกอบความหลากหลายทางชีวภาพ
- การส่งเสริมการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
- ภาวะคุกคามต่อความหลากหลายทางชีวภาพ
- การธำรงรักษาสินค้าและบริการจากความหลากหลายทางชีวภาพที่สนับสนุนความอยู่ดีกินดีของมนุษย์
- การคุ้มครองธรรมเนียมปฏิบัติและความรู้ที่สืบทอดตามขนบธรรมเนียมประเพณี
- การแบ่งปันผลประโยชน์อย่างยุติธรรมและเท่าเทียมจากการใช้ประโยชน์ทรัพยากรพันธุกรรม
- การจัดหาทรัพยากรที่เหมาะสม
รายละเอียดเพิ่มเติม [ ภาษาไทย ][ ภาษาอังกฤษ ]
